Caesarea
Door toedoen van Octavianus, de latere Caesar Augustus, kreeg Herodes de Grote in 30 v Chr. het gebied ten zuiden van de Karmel in bezit. Hij bouwde met zijn energieke bouwdrift de havenstad Caesarea. Met kolossale dammen in de Middellandse Zee: een rechte van ca. 250 m, en een gebogen van ca. 600 m lang. De schepen voeren door de 15 m brede havenmond naar binnen en konden in de luwte aan- en afmeren. Omdat er weinig regen viel - 500 mm per jaar in de winter periode - en de stad strategisch belangrijk was, liet hij voor de watervoorziening twee aquaducten aanleggen: een hoge van meer dan 9 km lengte, en een lage in de vorm van een soort kanaal. Intussen verrezen er huizen en tempels, opgetrokken uit witte kalksteen. De eerste Romeinse prefect (stadhouder) koos in 6 v Chr. Caesarea als residentie in plaats van Jerusalem - dat wel het godsdienstig centrum bleef. Lucas schreef: “Eén van de inwoners van Caesarea was een centurio van de Italiaanse cohort, die Cornelius heette. Hij was een vroom man die, net als zijn huisgenoten, God vereerde. Hij gaf rijkelijk aalmoezen aan het volk en bad veelvuldig tot God.” (Handelingen 10:1-2 NBV). Petrus ging op Gods aanwijzing naar deze Cornelius toe en vertelde hem wie Jezus Christus is. En op zijn prediking lieten Cornelius en zijn gelovige huisgenoten zich dopen. Hier ontmoetten heidenen en christenen elkaar. Ook werd in deze stad Gods woord uitgedragen gedurende de 2 jaar durende gevangenschap van Paulus in het paleis van Herodes Agrippa, Want Paulus getuigde van zijn geloof voor de prefecten Felix en Porcius Festus evenals voor koning Agrippa. Daarna werd hij naar Rome overgebracht. Zo vond het woord van God de weg van Jeruzalem naar Rome. Caesarea was voor Rome een belangrijke handelsstad. Na een periode van verval kwam de stad tijdens de Byzantijnse periode weer tot bloei. In de latere kruisvaarderstijd werd de stad onder zand bedolven. Tegenwoordig is zij, na opgravingswerkzaamheden, een Nationaal Park waarin o.a. resten van een synagoge en een deel van een aquaduct zijn te zien.