De openbaring van Johannes

Auteur — Johannes

Tijd — 70 na Chr.

Samenvatting — Openbaring is een directe boodschap van Jezus aan zijn volgelingen, gegeven in een reeks visioenen aan de apostel Johannes. Johannes dateert deze reeks op ‘de dag des Heren’. Dit moet logischerwijze slaan op de ondergang van Jeruzalem in 70 na Chr., een parallel van de eerdere verwoesting van Jeruzalem onder de Babyloniërs, waarbij de profeet Ezechiël een soortgelijke boodschap kreeg (Ezechiël 24:1).

Na de val van Jeruzalem zou het verbondsvolk bestaan uit plaatselijke gemeenten te midden van een andersdenkende wereld, soms getolereerd, maar vaak ook vervolgd. Jezus’ boodschap moet de gelovigen voorbereiden op de nieuwe situatie. Kenmerkend is dat het boek vrijwel uitsluitend spreekt in symbolen. Maar elk daarvan komt van elders in de Bijbel, meestal het Oude Testament, soms het Nieuwe. De inhoud van Jezus’ boodschap is dat het volk van het nieuwe verbond het er niet beter vanaf zou brengen dan het volk van het oude verbond. Na een enthousiast begin zou de geloofsijver geleidelijk opdrogen en de zuivere leer verwateren, meer en meer vermengd met de denkwijzen van de wereld om hen heen. Nieuw t.o.v. de situatie in het Oude Testament zou echter zijn dat de vervolging van de overgebleven trouwe gelovigen niet zou komen van de kant van een vijandige heidense overheid maar van een systeem dat zou claimen de enige ware kerk te zijn. Dit is een echo van Jezus’ woorden aan zijn discipelen in de bovenzaal: “Er komt zelfs een tijd dat iedereen die jullie doodt, meent daarmee God te dienen” (Johannes 16:2). De brieven aan de zeven gemeenten, waar de boodschap mee begint, illustreren hoe zelfs gemeenten die op korte afstand van elkaar wonen sterk in karakter kunnen verschillen. Het boek eindigt dan met Gods oordeel over dit volk van het nieuwe verbond - zoals er op dat moment aan de gang was over het volk van het oude verbond - en de definitieve vervulling van Gods plan.

Indeling van het boek

Introductie en de brieven – hoofdstuk 1 - 3

Beschrijving van Jezus — hoofdstuk 1
De brieven aan de zeven gemeenten —hoofdstuk 2 – 3

In Gods ‘troonzaal’

God in zijn ‘troonzaal’ in de hemel — hoofdstuk 4
Het Lam en de boekrol met de toekomstige geschiedenis — hoofdstuk 5
Aanduiding van de aard van de rol — hoofdstuk 6

Eerste intermezzo: De verzegelde heiligen – hoofdstuk 7

De inhoud van de rol – hoofdstuk 8 – 9 en 11:14 - eind

De staatkundige ontwikkelingen. De eerste serie plagen over de christelijke wereld

Tweede intermezzo – hoofdstuk 10 - 13

Nieuwe opdracht tot profeteren — hoofdstuk 10
Onderwerp van de nieuwe profetie — hoofdstuk 11: 1 - 13
De inhoud van de nieuwe profetie: de godsdienstige ontwikkelingen — hoofdstuk 12 - 13

Vervolg van het verhaal

De heiligen en de afvalligen — hoofdstuk 14:1 - 13
Aankondiging van de berechting: de twee oogsten — hoofdstuk 14:14 – 15:4
De zeven plagen: oordeel over de christelijke wereld — hoofdstuk 15:5 – 16:eind
Detaillering: beschrijving van de christelijke wereld als ‘Babylon’ en de ondergang daarvan — hoofdstuk 17 – 19:5

De wederkomst, de oprichting van Christus’ Koninkrijk

De gemeente en Christus: de bruid en de bruidegom — hoofdstuk 19:6 – 10
Vestiging van Christus’ Koninkrijk — hoofdstuk 19:11 – eind
Christus’ Koninkrijk – hoofdstuk 20:1 - 6
De laatste menselijke opstand — hoofdstuk 20:7 – eind

Gods plan voltooid: het ‘hemelse Jeruzalem’ — hoofdstuk 21 – 22

Het boek Openbaring wordt algemeen beschouwd als het moeilijkste van de gehele Bijbel, en niet ten onrechte. Het boek bevat erg veel symboliek en beeldtaal, waar de gemiddelde bijbellezer slecht mee uit de voeten blijkt te kunnen. Vrijwel al die symbolische taal is echter terug te vinden in de voorafgaande boeken van de Schrift, vooral in het Oude Testament. Iemand heeft eens een lijst gemaakt van alle aanhalingen in Openbaring van passages uit het OT: het waren er ruim 700! En aangezien het boek maar iets meer dan 400 verzen telt, betekent dat dat er gemiddeld ruim drie verwijzingen zijn op elke twee verzen; dat is veel, heel veel. En het zal dan ook duidelijk zijn waar we de verklaring van het boek dus moeten zoeken. Maar helaas blijkt in de praktijk dat velen die symboliek en beeldtaal gebruiken als een excuus om er hun eigen ideeën aan op te hangen, door aan al die beelden een eigen interpretatie te geven. Het zou echter duidelijk moeten zijn dat dat onmogelijk tot een correct begrip kan leiden.

Een boek met uitleg van het boek Openbaring is te bestellen bij de redactie van ons blad "Met open Bijbel".

Klik hier voor de bestelinstructies.

Voor meer artikelen over Bijbelse onderwerpen met wisselende diepgang en een verscheidenheid aan schrijvers zie ons maandblad De roeping van boven